-۱ اقتصاد کلان
جهت بررسی عملکرد اقتصاد ایران، باید آن را از دو شاخص مورد بررسی قرار داد. اول شاخص‌های مؤثر بر عملکرد اقتصاد ایران که از جمله آن‌ها را می‌توان به در آمدهای نفتی به‌عنوان شاخصی اصلی ارزیابی کرد. تغییر و تحولات این شاخص از مسیرهای متفاوت بر عملکرد اقتصادی ایران تأثیرات بسزایی دارد. دوم، شاخص‌های عملکردی اقتصاد ایران که از جمله آن‌ها می‌توان به نرخ بیکاری، میزان اشتغال و غیره اشاره نمود. این شاخص‌هایی است که عملکرد اقتصاد کلان را تعیین می‌کند. (بانک مرکزی جمهوری اسلامی، ۱۳۹۱)
میزان تولید ناخالص داخلی یکی از مهم‌ترین شاخص‌های عملکرد اقتصادی است، چرا که این شاخص اندازه اقتصاد یک کشور و ظرفیت‌های تولیدی آن را نشان می‌دهد. تولید ناخالص داخلی، بنا به تعریف، ارزش مجموع کالاها و خدماتی است که طی یک سال در یک کشور تولید می‌شود. البته باید توجه داشت که میزان رفاه و برخورداری مردم یک کشور، صرفاً به‌واسطه تولید ناخالصی داخلی سرانه است که میزان تولید به‌وسیله هر نفر را به‌صورت سرانه نشان می‌دهد. در واقع رفاه مردم یک کشور متأثر از تولید ناخالصی داخلی و میزان جمعیت آن کشور است که در تولید ناخالص داخلی سرانه منعکس می‌شود. روند تولید ناخالص داخلی و تولید ناخالص داخلی سرانه ایران طی پنج دهه گذشته از سال ۱۳۴۰ تا سال ۱۳۹۰ در نمودار (۲-۱) نشان داده شده است. تولید ناخالص داخلی ایران در این دوره تاریخی افت و خیزهای زیادی را تجربه کرده است. از سال ۱۳۴۰ تا پایان ۱۳۵۵، تولید ناخالص داخلی ایران در یک روند صعودی از ۵۲ هزار میلیارد ریال به ۲۴۲ هزار میلیارد ریال (به قیمت‌های ثابت سال ۱۳۶۷) رسیده است. در واقع اندازه اقتصاد ایران طی این دوره ۱۵ ساله، ۷/۴ برابر شده است. با آغاز سال ۱۳۵۶، روند تولید معکوس شده و سیر نزولی خود را آغاز می‌نماید. شرایط نزولی تولید با توجه به بی‌ثباتی دوره انقلاب و پس از آن آغاز جنگ ایران و عراق، ادامه می‌یابد، به نحوی که تولید با کاهش ۳۰ درصدی، از ۲۴۲ هزار میلیارد ریال در سال ۵۵ به ۱۷۰ هزار میلیارد ریال در پایان سال ۱۳۶۰ می‌رسد. پس از آن، باوجود افزایش تولید در سال‌های ۶۱ و ۶۲ روند نزولی تا سال ۶۷ (سال پایان جنگ) ادامه می‌یابد؛ اما از سال ۱۳۶۸ روند صعودی تولید دوباره آغاز شده و به‌جز یک دوره سه ساله (از سال ۷۲ تا سال ۷۴) که افزایش تولید متوقف می‌شود، روند صعودی تولید تا پایان سال ۹۰ ادامه یافته است. به‌طوری که تولید از ۱۸۰ هزار میلیارد ریال در سال ۶۷، به ۵۷۰ هزار میلیارد ریال در سال ۱۳۹۰ رسیده است. در واقع اندازه اقتصاد ایران طی دوره ۲۴ ساله پس از جنگ، ۱/۳ برابر شده است. (بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران،۱۳۹۱)
علاوه بر موانع و تنگناهای اقتصادی نظیر عدم وجود بهره‌وری و کارایی در نیروی انسانی، سرمایه و فنّاوری و همچنین ساختار هزینه‌ای بنگاه‌های تولیدی، نوسانات و عدم تعادل‌ها کلان اقتصادی در بخش‌های پولی و ارزی و بی‌انضباطی مالی دولت که عمدتاً ناشی از در آمد های سرشار و پر نوسان نفت می‌باشد در بروز مشکلات اقتصادی نقش دارند. (خانی, ۱۳۸۸). بررسی رشد اقتصادی ناخالص داخلی طی دوره مورد بررسی(۸۵-۱۳۶۸) ، در نمودار (۲-۱) نشان می‌دهد که در طول این سال‌ها، رشد متوسط تولید ناخالص سالانه حدود ۲/۵ درصد بوده است که نسبتاً مناسب به نظر می‌رسد. اما، میزان انحراف معیار و ضریب پراکندگی در حدود ۶۷ درصد بوده است که حاکی از نوسان و بی‌ثباتی رشد می‌باشد (خانی, ۱۳۸۸)
نمودار ۲‑۱: رشد تولید ناخالص داخلی به قیمت پایه ملی طی سال‌های ۸۵-۱۳۶۸ (منبع: آمار بانک مرکزی جمهوری اسلامی، ۱۳۹۱)
همان‌طور که در بالا اشاره شد کشور ایران با توجه به قرارگیری در مناسب‌ترین موقعیت حمل‌ونقل جهان می‌باشد، اما متأسفانه اقتصاد کشور معطوف به درآمدهای نفتی بوده و از پتانسیل بالقوه حمل‌ونقلی استفاده لازم را نبرده است که این باعث بی‌بهره ماندن از درآمدهای عظیم حمل‌ونقل بین‌المللی می‌باشد.
۱-۲ اقتصاد حمل‌ونقل
با توجه به جمعیت روز افزون جهان و محدود بودن امکانات، حتی برای کشورهای صنعتی پیشرفته، استفاده بهینه از امکانات موجود، راهی بهتر به‌منظور افزایش خدمات و در نتیجه افزایش رفاه جامعه بشری تلقی می‌گردد. کشور ما نیز از این مورد مستثنا نیست، کمبود سرمایه گذاری دولت برای ایجاد ظرفیت‌های جدید و تنوع بیشتر، ضرورت بیشترین استفاده از امکانات موجود و سرمایه گذاری‌های بیشتر را ایجاب می‌کند. از طرفی بخش حمل‌ونقل به‌عنوان پیش نیاز و زیر بنای توسعه، موجب برقراری هر چه سریع‌تر و گسترده‌تر بخش‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشورها را دارد. به این ترتیب حمل‌ونقل یکی از شاخص‌های اصلی توسعه اقتصادی کشورها می‌باشد که توجه به استفاده بهینه از ظرفیت‌های این بخش و تعیین سیاست‌هایی در جهت افزایش کارایی آن که منطبق با مصرف بهینه سوخت و انرژی و همچنین کاهش هزینه‌های حملی باشد از اهمیت بسیار زیادی برخوردار‌است.
متن فوق تکه ای از این پایان نامه بود
برای دیدن جزئیات بیشتر ، خرید و دانلود آنی فایل متن کامل می توانید به لینک زیر مراجعه نمایید:
لینک بالا اشتباه است
:: بازدید از این مطلب : 508
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
